GİRİŞ
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. Buna göre Türk vatandaşlığı doğumla veya sonradan kazanılabilir. Kişinin doğumla birlikte Türk vatandaşı olabilmesi, doğduğu yerle yahut soy bağına (anne ve babasının vatandaşlık bağına) bağlıdır. Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması ise yetkili makam kararıyla, evlat edinme ile veya seçme hakkının kullanılmasıyla mümkündür.
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma usulü yetkili makam kararıyla istisnai olarak kazanılmaktadır. Bu yazımızda yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılmasının şartları, gerekli belgeler ve karara karşı dava açma yolu açıklanacaktır.
YATIRIM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA ŞARTLARI
Vatandaşlığın kazandırılmasında yatırımın bir kriter olarak kullanılmasıyla; ekonominin canlandırılması, yabancı sermayenin teşvik edilmesi, ülkeye daha fazla yatırım yapılması amaçlanmaktadır.
Türk vatandaşlığının bu yolla kazanılabilmesi için aşağıda sayılan şartlardan birisinin sağlanması gerekmektedir:
1- 400 bin Amerikan Doları ve üzerinde bir miktarda (Amerikan doları olması şart değildir. 400 bin Amerikan Dolarına karşılık gelen başka bir para birimi veya TL de geçerli olacaktır.) taşınmazın satın alınması gerekmektedir. Buna ek olarak bu taşınmaz için tapu kaydından 3 yıl satılmayacağına dair şerh koydurulması zorunludur.
2- 500 bin Amerikan Doları veya üzerinde bir sermaye yatırımının (Amerikan doları olması şart değildir. 500 bin Amerikan Dolarına karşılık gelen başka bir para birimi veya TL de geçerli olacaktır.) yapılmış olması gerekmektedir.
3- Türkiye’de en az 50 kişilik istihdam alanı oluşturmak gerekmektedir.
4- 500 bin Amerikan Doları ve üzerinde bir miktarı (Amerikan doları olması şart değildir. 500 bin Amerikan Dolarına karşılık gelen başka bir para birimi veya TL de geçerli olacaktır.) Türk bankalarına yatırmak gerekmektedir. Söz konusu paranın en az 3 yıl çekilmemek şartıyla yatırılması zorunludur.
5- 400 bin Amerikan Doları ve üzerinde bir miktarı kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş yapı için taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapılması gerekmektedir. Bu noktada yapının veya sözleşmenin devrinin 3 yıl boyunca yapılamayacağının satış vaadi sözleşmesine eklenmesi zorunludur.
6- 500 bin Amerikan doları ve üzerinde bir miktar devlet borçlanma araçlarını satın almak gerekmektedir. Bu noktada devlet borçlanma aracını en az 3 yıl tutmak şartının bulunması zorunludur.
7- Son olarak da 500 bin Amerikan Doları ve üzerinde bir miktar “gayrimenkul yatırım fonu katılım payı” veya “girişim sermayesi yatırım fonu katılma payı” satın almak gerekmektedir. Bu noktada bunları en az 3 yıl boyunca elinde tutmak şartı bulunmaktadır.
Bu şartlardan birinin sağlanması halinde yabancı kişi yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunabilecektir. Fakat şartları sağlasa bile bu durum mutlak vatandaşlık imkanı vermemektedir. Bu durum devletin egemenlik hakkı ile bağlantılıdır. Dolayısıyla takdir hakkı kullanılabilir.
YATIRIM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANILMASI İÇİN GEREKLİ BELGELER
- Gayrimenkule ait Tapu Senedi Belgesi
- Kimlik belgesi/ Pasaport (Gerektiğinde tercümesi ile birlikte)
- Gayrimenkul Değerleme Raporu
- Binalar için zorunlu deprem sigortası poliçesi
- 1 adet alıcının ve 2 adet satıcının son 6 ay içinde çekilmiş fotoğrafları
- Gayrimenkule ait “Emlak Rayiç Değeri Belgesi”
- Vergi numarası
- Banka onaylı havale dekontları
- Türkçe bilmeyen taraf için yeminli tercüman
- Temsil var ise temsile ilişkin belge/ vekalet
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılması için izlenilmesi gereken yol şu şekildedir:
Taşınmaz satın alma için Tapu Müdürlüğüne müracaat—— Kısa süreli ikamet izni başvurusu için İl Göç İdaresine müracaat—— Vatandaşlık başvurusu için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne müracaat
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Vatandaşlık başvurusu yapmadan önce mutlaka kısa dönem ikamet izni alınmalıdır.
- Gayrimenkul satın alımı aşamasında gayrimenkulün satış bedelinin yabancı bir ülkedeki veya Türkiye’deki bankalar aracılığıyla transfer edilmesi şarttır. Satış ücretinin alıcı hesabından gönderildiğinin ve satıcı hesabına yatırıldığının banka onaylı dekontlar ile kanıtlanması zorunludur.
- Sadece tek bir gayrimenkul satın alınmış olması mecburi değildir. Birden fazla gayrimenkul, bedelleri toplamı en az 400 bin Amerikan Doları veya karşılığı olması şartıyla satın alınabilmektedir.
- Bütün taşınmazların aynı anda alınması da şart değildir. Farklı zamanlarda alınması mümkündür. Fakat burada yasal düzenlemelere dikkat edilmelidir. Zira 12.01.2017-18.09.2018 tarihleri arasında satın alınmış taşınmaz için taşınmaz ya da taşınmazların değerinin en az 1.000.000 Amerikan Doları veya karşılığı, 13.04.2022 tarihi ve sonrası alınan taşınmaz ya da taşınmazların değerinin ise en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı olması gerekmektedir.
Yatırım yoluyla türk vatandaşlığı kazanılması, diğer sonradan vatandaşlık kazanılması yolları gibi sıkı şekil şartlarına ve prosedüre bağlıdır. Dolayısıyla alanında uzman bir avukattan danışmanlık alınması elzemdir.